Gezonde, tevreden en gelukkige medewerkers, dat wil iedere organisatie. Maar er zijn altijd omstandigheden die ervoor zorgen dat mensen tijdelijk hun werk niet of niet goed kunnen uitvoeren. Werkgevers en werknemers zijn samen verantwoordelijk voor gezond en veilig werken. Die verantwoordelijkheid wordt toegelicht en uitgewerkt in de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet). Elke organisatie in Nederland is zelf verantwoordelijk voor het uitvoeren van de Arbowet, daarvoor nemen zij een arbodienst in de arm.
Maar wat is een arbodienst? En wat doet een arbodienst? Dat leggen we je uit in dit artikel.
De meeste leidinggevenden en medewerkers krijgen met de arbodienst te maken als er sprake is van (langdurige) ziekte. De arbodienst begeleid werkgever en medewerker bij verzuim. Veel mensen denken dan alleen aan een bedrijfsarts. Maar de meeste arbodiensten doen veel meer dan dat. Ook zijn er veel verschillen in de inrichting van verzuimbegeleiding door arbodiensten. En dan zijn er ook nog arbodiensten die naast verzuimbegeleiding andere dingen doen, denk hierbij aan diverse curatieve en preventieve interventies, groepsgerichte trainingen, PMO en RI&E. Zo biedt de arbodienst begeleiding bij verzuim, maar bovenal helpen zij om verzuim in jouw organisatie te voorkomen. Wil je weten hoe je medewerkers nu en in de toekomst veilig en gezond kunnen werken? Ook dan is de arbodienst er voor je.
Wat zijn de taken van een arbodienst?
Wettelijk gezien is de belangrijkste taak van de arbodienst om werkgevers te ondersteunen bij hun arbeidsomstandighedenbeleid en verzuimbeleid. De arbodienst werkt daarom altijd met vier kerndeskundigen; een bedrijfsarts, arbeidshygiënist, veiligheidskundige en arbeid- en organisatiedeskundige. Waarbij in de praktijk de bedrijfsarts vaak de meest genoemde en meest gehoorde is. Of iemand die met hem samenwerkt of taken van hem overneemt. De bedrijfsarts is namelijk de persoon waarmee de organisatie en de medewerkers operationeel het meest te maken krijgen. De meeste arbodiensten doen meer, maar in de basis zijn dit de taken van een arbodienst volgens de Arbowet:
- Beleid opstellen, toetsen en beperken van risico's
Voorkomen is altijd beter dan genezen. De arbodienst helpt je om de risico’s die je personeel loopt in kaart te brengen. De verplichte Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E). Dit kun je uitbesteden of zelf doen. Of bijvoorbeeld samen met een arbodeskundige. Bij zelf uitvoeren van de RI&E kun je deze laten toetsen door een gecertificeerde arbodienst. - Veilige en gezonde werkplek creëren
Werkgevers moeten zich houden aan de regels van de Arbowet. Eén van deze regels is het zorgen voor een veilige werkplek voor al het personeel. Maar wat moet je allemaal regelen? De arbodienst is er voor advies. Of het nu gaat om veiligheidsvoorschriften of de hoogte van bureaustoelen. - Begeleiding bij verzuim
Een arbodienst geeft onafhankelijk advies aan werkgevers én medewerkers op het gebied van gezondheid. Als werkgever ben je verplicht je te laten bijstaan door een bedrijfsarts. Een leidinggevende mag een bedrijfsarts inschakelen wanneer iemand ziek is. Bij verzuimbegeleiding staat de Wet verbetering Poortwachter (WvP) centraal. Een bedrijfsarts mag zijn taken, onder voorwaarden, ook delegeren. Dat heet taakdelegatie. Iemand die deze taken overneemt noem je taakgedelegeerde. De taakgedelegeerde en de arts bekijken in welke vorm de werknemer zijn of haar werk nog kan doen en helpt met de re-integratie. Door taakdelegatie blijft meer tijd over voor de bedrijfsarts, die aan de achterkant meekijkt, zo wordt hij/zij ingezet waar het écht nodig is. Ook de taakgedelegeerde heeft meer tijd, in principe voeren zij gezamenlijk de taken van de bedrijfsarts uit. - Preventie
Een arbodienst helpt bij het voorkomen van verzuim door preventieve gesprekken te voeren met medewerkers, leidinggevenden en HRM. Daarnaast hebben je werknemers recht op een Preventief medisch onderzoek (PMO), een arbodienst kan je helpen met de uitvoering daarvan. Daarnaast bieden de meeste arbodiensten met behulp van een providerboog toegang tot allerlei preventieve en specialistische interventies, zoals werkplekonderzoek, psychische begeleiding, coaching, loopbaanadvies- en begeleiding, training, workshop en noem maar op.
Welke rollen heb je binnen de arbodienst?
Bij een arbodienst denk je vaak direct aan de bedrijfsarts, maar er lopen meer deskundigen rond. Sommige arbodiensten werken met alleen bedrijfsartsen. Andere arbodiensten hebben ook andere rollen, zoals bijvoorbeeld taakgedelegeerden. Het meeste contact vindt dan plaats met een taakgedelegeerde. Hij/zij neemt zo’n 80% van de taken van de bedrijfsarts over. Er zijn talloze verschillende vormen van taakdelegatie, waarbij de verdeling van taken net even wat anders is. Ook zijn er nog verschillende andere specialisten binnen arbodiensten die op een bepaalde manier samen met de bedrijfsarts de verzuimbegeleiding vorm te geven. Voorbeelden hiervan zijn: praktijkondersteuner bedrijfsarts, Arbo verpleegkundige, verzuimregisseur, procesregisseur, verzuimmanager, casemanager etc.
Taken bedrijfsarts
De bedrijfsarts is een onafhankelijk medisch specialist. Deze arts adviseert bedrijven over gezonde en veilige arbeidsomstandigheden en kijkt of en hoe zieke medewerkers kunnen re-integreren. Een bedrijfsarts die werkt met taakdelegatie, delegeert zijn taken meestal aan meerdere taakgedelegeerde verzuimbegeleiders. De bedrijfsarts blijft hierbij altijd eindverantwoordelijk.
Taken taakgedelegeerde
Elke arbodienst heeft een eigen werkwijze. Taakdelegatie kent vele vormen. Er zijn dus arbodiensten die gebruik maken van meerdere ondersteunende rollen. Er zijn echter ook arbodiensten, zoals Bloeij, die slechts gebruik maken van één rol: de taakgedelegeerde.
De taakgedelegeerde gaat in gesprek met werknemers die zich ziek hebben gemeld en voert vooronderzoeken uit. Maar hij/zij overlegt ook met leidinggevenden en HR-medewerkers over verzuimbegeleiding en preventie. Hij/zij geeft gericht advies over bijvoorbeeld de Arbowet, re-integratie, eigen regie, verzuim, arbeidsongeschiktheid, life-events en tweede spoor.
Meer weten over de rol van een arbodienst? Bloeij denkt met je mee
Iedere arbodienst heeft een eigen visie werkwijze. Dus wij bij Bloeij ook. Wij geloven in de toegevoegde waarde van taakdelegatie en doen er alles aan om verzuim te voorkomen. Amplitie en preventie staan in onze aanpak dan ook centraal.